Warme sanering landbouwbedrijven en de fiscale gevolgen van de stikstofproblematiek
De Minister van LNV heeft in haar brief van 1 november de Tweede Kamer geïnformeerd over de stand van zaken met betrekking tot het stikstofprobleem. In de brief wordt een aantal maatregelen opgesomd dat in voorbereiding is om de stikstofproblematiek aan te pakken. Daaruit blijkt dat het kabinet heeft besloten om hiervoor een begrotingsreserve in te stellen van € 500 miljoen. Een van de maatregelen waarover de minister kort melding maakt, betreft een regeling voor de vrijwillige, warme sanering van boerenbedrijven. Op dit moment ligt het wetsvoorstel dat dit mogelijk moet maken, bij de Raad van State. Het feit dat Minister Schouten uitdrukkelijk de woorden ‘vrijwillige, warme sanering’ gebruikt, schept de verwachting dat er een rechtvaardige uitkoopmogelijkheid zal worden aangeboden.
Ondanks dat de inhoud van het wetsvoorstel nog niet bekend is, lijkt een vrijwillige warme sanering op zich een bemoedigende ontwikkeling voor die agrarische bedrijven die voor hun toekomst vreesden. De details van deze vrijwillige, warme saneringsregeling zijn dus nog niet bekend. Dat neemt net weg dat voor agrarische ondernemers die hiervan eventueel gebruik willen maken, het in dit stadium al wel raadzaam is om (fiscale) stappen te zetten. Daarmee kunnen zij wellicht bewerkstelligen dat een einduitkomst van zo’n warme sanering per saldo financieel beter uitpakt. Immers bij een vrijwillige warme sanering zonder fiscale voorbereiding is er een reële kans dat als gevolg van belastingdruk er tientallen procenten van de uitkoopsom terugvloeien naar de overheid. Het financiële effect van een sanering zal alleen anders zijn als van het wetsvoorstel een fiscale paragraaf onderdeel uitmaakt. Daarin zouden faciliteiten aangeboden moeten worden zoals extra (verruimde) reserveringsmogelijkheden of de vergoeding van belastingschade. Omdat van dergelijke fiscale faciliteiten gewoonlijk alleen gebruik gemaakt kan worden bij een gedwongen verkoop als gevolg van overheidsingrijpen, lijkt dit bij een vrijwillige warme sanering niet voor de hand te liggen. Omdat daarmee rekening gehouden moet worden, is een afwachtende houding voor de agrarische ondernemers allerminst raadzaam. Vanuit fiscaal oogpunt zet de brief van Minister Schouten van 1 november aan tot directe actie!
Er zijn meerdere mogelijkheden om in te spelen op een fiscale einduitkomst. Die mogelijkheden zijn echter per individueel bedrijf verschillend. Er is dus nu niet één fiscale maatwerkoplossing volgens een vast model. Dit houdt verband met het feit dat ieder bedrijf weer net even iets anders is qua vermogen, rechtsvorm, samenstel van bedrijfsmiddelen, de leeftijd van de ondernemer(s) etc. Iedere ondernemer die eventueel gebruik wil maken van de warme saneringsregeling, zal daarop wel vooraf de eigen fiscale uitgangspositie dienen af te stemmen. Alleen dan komt men wellicht financieel het beste uit bij een sanering. Het kan bijvoorbeeld raadzaam zijn om nu (al) een maatschap tot stand te brengen met iedereen van het gezin die bij het bedrijf betrokken is. Misschien kan het juist voordelig uitpakken om een deel van het bedrijf in een bv in te brengen en daarmee wellicht een maatschap of vof aan te gaan. Ook zal dienen te worden afgewogen hoe er nu met investeringen die noodzakelijk en/of gepland zijn, dient te worden omgegaan. De stikstofproblematiek heeft geleid tot het stilvallen van allerlei projecten. Vanwege de eventuele fiscale en financiële gevolgen daarvan moet men juist niet blijven stilzitten
