We winnen rechtvaardigheid het snelst door het geven van rechtvaardigheid aan de andere partij. (Mahatma Ghandi 1869 -1948)
In december wordt er op allerlei manieren veel geschonken! Dat is niet alleen in de horeca of in de familiesfeer maar ook voor goede doelen. Schenkingen aan goede doelen zijn in een aantal gevallen aftrekbaar bij de berekening van de inkomstenbelasting die over het jaar waarin de schenking plaatsvond, verschuldigd is. Op de eerste plaats worden aan de schenking eisen gesteld. Op de tweede plaats geldt voor de belastingplichtige die schenkingen wil aftrekken, een zogenaamd drempelbedrag. Dit drempelbedrag is het minimumbedrag voor aftrekbare giften. In geval het totaal van alle (losse) schenkingen hoger is dan 1% van het ‘drempelinkomen’ met een minimum van € 60,-, mag het meerdere in aftrek worden gebracht. Het drempelinkomen bestaat uit alle inkomsten uit box 1, 2 en 3, zonder de persoonsgebonden aftrek. Overigens geldt er ook een maximum voor de belastingaftrek. Het totaal aan giften mag namelijk niet hoger zijn dan 10% van het ‘drempelinkomen’.
Als de aftrekbaarheid voor de schenker een belangrijk element is, verdienen de eisen die aan een schenking voor een goed doel gesteld worden, alle aandacht. Het hoeft dan overigens niet alleen te gaan om giften aan (inter-)nationaal actieve goeddoeleninstellingen. Ook schenkingen aan (plaatselijke) verenigingen kunnen daarvoor in aanmerking komen, maar daarvoor gelden wat meer eisen. Het moet dan namelijk gaan om een periodieke schenking die contractueel is vastgelegd. Om zo’n periodieke gift te kunnen aftrekken, mag deze pas plaatsvinden nadat deze schriftelijk is vastgelegd en er gedurende vijf jaar eenzelfde bedrag aan dezelfde vereniging wordt geschonken. Vaak is een dergelijke vereniging namelijk niet erkend als een zogenaamde algemeen nut beoogde instelling(ANBI). Verder komt de periodieke schenking aan de vereniging alleen voor aftrek in aanmerking indien de vereniging tenminste 25 leden heeft, opgericht is bij notariële akte, is ingeschreven bij de kamer van koophandel en is gevestigd binnen de EU of op de Antillen.
Ook eenmalige schenkingen komen voor aftrek in aanmerking binnen de hiervoor geschetste grenzen indien deze worden gedaan aan ANBI’s of culturele ANBI. Particulieren mogen in hun aangifte inkomstenbelasting een gift aan een culturele ANBI met 1,25 verhogen en als gift aftrekken. Om als ANBI of culturele ANBI aangemerkt te worden, moet een instelling aan bepaalde voorwaarden voldoen. Indien aan die voorwaarden niet meer wordt voldaan, trekt de Belastingdienst deze erkenning in. Schenkingen die na dat moment aan een instelling zijn gedaan, zijn dan niet meer aftrekbaar. Om te bepalen of het gaat om een ANBI of culturele ANBI met een geldige erkenning kan de site van de Belastingdienst geraadpleegd worden.
Een schenking hoeft niet in geld plaats te vinden want in beginsel zijn ook giften in natura aftrekbaar als aan de eisen wordt voldaan. Het blijkt echter dat een aantal instellingen met een goed doel niet zitten te wachten op schenkingen in natura. Zij willen zich niet inspannen om deze te gelde te maken of daarvan de waarde te achterhalen. Volgens een arrest van de Hoge Raad uit 2017 dient voor de giftenaftrek van de geschonken goederen uitgegaan te worden van de waarde in het economisch verkeer. Dit is de prijs die een redelijk handelende verkoper en een redelijk handelende koper na een zorgvuldige voorbereiding zouden overeenkomen bij een veronderstelde verkoop. Een deskundige taxateur kan die waarde vaststellen en dan zou je denken dat ieder cadeau voor een goed doel toch welkom moet zijn.